شب طلایی؛ داستانی تکراری از آشفتگی های خانوادگی (جشنواره فیلم فجر) - انجمنهای سلوبلاگ

به گزارش انجمنهای سلوبلاگ، یک خانواده پر جمعیت به بهانه تولد مادر پیرشان در خانه قدیمی او جمع شده اند. اما ارتباط افراد خانواده که در ظاهر خوب است با آمدن شوهر یکی از دخترها به بحران کشیده می شود. حامد همسر نسرین، مقداری طلای امانتی در خانه مادر زنش دارد که حالا گم شده و اصرار دارد که حتما همین امروز باید پیدا شود. همه افراد خانواده از نظر حامد مضنون هستند و او به هیچکس اجازه خروج از خانه را نمی دهد. قصه از زمانی روندی عجیب تر پیدا می کند که حامد اعتراف می کند، او سهم افراد خانواده را تبدیل به این طلاها کرده و همه در چیزی که گم شده، سهیم هستند.

تمام فیلم به تلاش و کشمکش های افراد خانواده بر سر پیدا کردن این طلاها می گذرد. اما نکته دیگری که جهت فیلم را مدام از خط اصلی پرت می کند مسائل و در واقع عقده گشایی هایی است که افراد نسبت به هم دارند و در این یک روز که در کنار هم هستند، مدام در حال نبش قبر مسایل گذشته هستند. درست متوجه شدید، قصه و پیرنگ آن، کاملا تکراری است و بارها در فیلم های مختلف از این فرمول خانواده پر جمعیت و درگیر های آنها، استفاده شده. برای یادآوری می توان از فیلم هایی مثل مرگ ماهی روح الله حجازی، نزدیک تر مصطفی احمدی یا در ژانر طنز از من دیه گو مارادونا هستم بهرام توکلی یا خماری محمدحسین لطیفی، مثال آورد و شباهت هایی را در میان همه آن ها پیدا کرد.

چه در آثار طنز و چه درام، از این نوع قصه و سبک روایت گزینه های زیادی وجود دارد. شب طلایی هم دقیقا بر روی همان خطوط تعریف شده این نوع داستان ها با بهره گرفتن از معضل آشفتگی های خانوادگی، قصد تعریف قصه خودش را دارد. نقطه قوت فیلم تنها در این است که بیننده در طول فیلم مانند حامد به تمام افراد حاضر در خانه مضنون می شود و حتی نمی تواند به راحتی دزد اصلی را پیش بینی کند. اما جز این دو موضوع، تمام ساختار داستانی، خط سیر قصه و حتی کاراکترهای موجود در داستان کلیشه ای هستند. کلیشه ای که نتنها در سینما که در سریال های میانه تلویزیونی هم با همین خط سیر بارها آنها را دیده ایم. همیشه در این خانواده ها یک نفر خلافکار است، یک نفر مذهبی، یک نفر رنج کشیده و چند جوان که یا عاشق هستند یا یاغی. موضوع دیگری که باید به آن اشاره کرد مساله بیماری کووید 19 و تعریف قصه در شرایط کرونایی در این خانواده است. دست آویزی که انگار تنها برای اینکه بازیگران در طول فیلمبرداری راحت باشند و گاهی ماسک بزنند، از آن استفاده شده.

تصویر کرونا در شب طلایی بیشتر یک ضد تبلیغ و در بیان ساده تر بدآموزی برای رعایت پروتکل های پیشگیری از این بیماری است. بیش از 15 نفر در خانه یک فرد سالمند با بیماری زمینه ای جمع شده اند، تنها در دقایق ابتدایی فیلم همه ماسک می زنند، اما از وقتی مسئله گم شدن طلاها به میان می آید، کرونا، ماسک زدن و عدم تجمع کردن افراد در فضای بسته، عملا به فراموشی سپرده می شود. بعضی از شخصیت ها هم در تمام طول فیلم ماسک هایشان زیر چانه اشان است که بارها از سوی منابع خبری وزارت بهداشت اعلام شده کار اشتباهی است. در نهایت اما باید این را اضافه کرد که شب طلایی، با تمام نقص های غیرقابل انکاری که دارد، سرگرم کننده است و مخاطب را در طول فیلم به حال خودش رها نمی کند.

گروه سازنده

یوسف حاتمی کیا، پسر کوچک ابراهیم حاتمی کیاست. نام پدر را یدک می کشد و حالا اولین فیلم خود را در فضایی کاملا متفاوت از آثار پدرش ساخته. با اینکه تنها نام ابراهیم حاتمی کیا به عنوان تهیه کننده در فیلم دیده می شود و نویسنده و کارگردان این فیلم، حاتمی کیای پسر است، اما سایه نوع دکوپاژها و بازی گرفتن به سبک حاتمی کیای پدر در فیلم شب طلایی به شدت دیده می شود. داستان فیلم، حفره های پر نشده و ابهاماتی دارد که تا آخر فیلم هم بی پاسخ باقی می مانند. اما اگر به چشم اولین فیلم بلند سینمایی یک کارگردان جوان به این فیلم نگاه کنیم، شاید بتوان به آن تا حدودی نمره قبولی داد و منتظر آثار بعدی او ماند. سایر عوامل پشت دوربین شب طلایی، مثل فیلمبرداری، تدوین گر، طراح صحنه و… هم مانند کارگردان این فیلم، جوان هستند و تجربه های اولیه خود را پشت سر می گذارند.

گروه بازیگران

هیچ بازیگر چهره و در بیانی بهتر گیشه پسند در شب طلایی حضور ندارد. این شاید یک ریسک در زمان اکران فیلم به حساب بیاید، اما حداقل باعث شده قدرت بازیگری و حضور همه چهره های حاضر در جلوی دوربین، در یک حد باشد و اختلافی که معمولا در آثار پربازیگر برای بیشتر دیده شدن هر کاراکتر به وجود می آید را در شب طلایی شاهد نیستیم. شخصیت اصلی فیلم، در واقع مادر است که نقش آن بر عهده مریم سعادت گذاشته شده. سعات را همیشه در نقش مادر پر استرس دیده ایم و تقریبا به جز یک تیپ یکسان تا به حال نقش متفاوتی نداشته. اما مادر فیلم شب طلایی با تمام آنچه که تا به حال از مریم سعادت دیده ایم فرق دارد.

مادری سالخورده و آرام که بعد از سال ها، شرایطی را در اختیار این بازیگر قرارداده تا به جای بازی های برونگرای همیشگی، کمی هم در آرامش تنها از میمک صورت و ریتم کند استفاده کند تا یک مادر پیر دلواپس اما ناتوان را به درستی به تصویر بکشد.

حسن معجونی بازیگر نقش اول مرد شب طلایی است. او در نقشی کاملا جدی و متفاوت از شخصیت هایی که از او در قاب تصویر دیده ایم ظاهر شده. معجونی بازیگر جدی در تئاتر است و تمام آن را به نقش حامد در این فیلم منتقل کرده. بازی او از نکات مثبت انگشت شمار این فیلم است. برای بازیگر مقابل او در نقش نسرین، یکتا ناصر انتخاب شده، بازیگری که در سال های اخیر به واسطه آثار همسرش منوچهر هادی، همیشه او را در نقش های کمدی و سطحی دیده ایم. اما ناصر در شب طلایی نشان داد که بهتر است از فیلم ها و سریال های همسرش فاصله بگیرد و نقش های متفاوت را بازهم تجربه کند. یکتا ناصر در این فیلم بازی درونی اما درگیرکننده ای دارد که مدام سوالاتی را در فکر مخاطب ایجاد می کند.

بهناز جعفری، مسعود کرامتی، سینا رازانی، سوگل خلیق و… دیگر بازیگران این فیلم هستند که البته به دلیل شلوغ بودن همه سکانس هایی که بازیگران در آن حضور دارند، چندان بازی ویژه ای از هیچ کدام از آن ها دیده نمی شود.

امتیاز نویسنده: 2 از 5

آخرین اخبار و مطالب چهلمین جشنواره فجر را اینجا دنبال کنید.